Akran Zorbalığı Ne Demek? Akran Zorbalığı Örnekleri
Akran Zorbalığı Ne Demek? Akran Zorbalığı Örnekleri
Akran zorbalığı ne demek? Ne yazık ki okullarda en sık görülen problemlerden biri akran zorbalığıdır. Tüm kademelerde bir problem olarak karşı karşıya kalınan akran zorbalığı, farklı türlerde ve şekillerde gerçekleşebilmektedir. Her gün okullarda ve okul dışı alanlarda yüzlerce akran zorbalığı örnekleri görülmektedir. Peki akran zorbalığı ne demek? Akran zorbalığı nasıl önlenir?
Akran Zorbalığı Ne Demek?
Akran zorbalığı ne demek? Özellikle okullarda sıklıkla görülen akran zorbalığı; daha güçlü kişi veya kişilerin, daha güçsüz kişilere baskı uygulayarak zarar verme niyetiyle olumsuz eylemde bulunmasıdır. Zorbalık; güçlü kişinin daha az güçlü kişiye uyguladığı tekrar eden psikolojik veya fiziksel eziyet olarak adlandırılabilir. Çeşitli yaş grupları içinde farklı biçimlerde görülen akran zorbalığı örnekleri, okullarda en sık karşılaşılan problemlerdendir. Peki akran zorbalığı ne demek?
Akran Zorbalığı Nasıl Bir Kavram? Akran Zorbalığı Ne Demek?
Akran zorbalığı ne demek? Akran zorbalığı ne demek sorusu çok araştırılsa da bu kavramla ilgili bazı bilinmesi gerekenler vardır. Akran zorbalığı, zorbaca davranışın tek bir kez yapılmasından ibaret değildir. Zorbalığı yapan kişinin, zorbalığa uğrayan kişiye olumsuz eylemi sürekli bir şekilde yapması gerekir. Akranlar arasında gerçekleşen bir duruma zorbalık diyebilmek için, yapılan olumsuz eylemin şu 3 özelliği barındırması gerekir:
- Kasıt/niyet
- Süreklilik
- Güç eşitsizliği
Yani kişiler arasında bir güç eşitsizliği olmalı, davranış tekrar etmeli ve zarar verme niyeti taşımalıdır. Akran zorbalığı ne demek sorusuna, akran zorbalığının öğeleri ışığında şu cevap verilebilir: Güçlü kişinin daha az güçlü kişiye, zarar verme niyetiyle ve sürekli olarak olumsuz eylemde bulunması.
Akran Zorbalığında Roller
Akran zorbalığı ne demek sorusunun cevabı akran zorbalığı rollerini de içerir. Akran zorbalığında roller şu şekildedir:
| Akran Zorbalığında Roller | Açıklaması |
| Zorba | Zorbalığı yapan, zorbaca davranışı gerçekleştiren kişidir. |
| Mağdur (Kurban) | Zorbalığa uğrayan, zorbaca davranışın hedefi olan kişidir. |
| Seyirci | Zorbalığa tanık olan ve izleyen fakat zorbalığa engel olmayan kişidir. Seyirci zorbalığa engel olmadığı gibi zorbalığı alkışlayabilir, tezahürat edebilir. |
Akran Zorbalığı Türleri Nedir? Türlerine Göre Akran Zorbalığı Örnekleri
Akran zorbalığı ne demek sorusu kadar türleri de önemlidir. Akran zorbalığı; çeşitli yaş gruplarına, kademelere ve cinsiyetlere göre değişkenlik gösterebilir. Akran zorbalığının 4 tane türü vardır. Bunlar: Fiziksel zorbalık, sözel zorbalık, duygusal zorbalık ve siber zorbalık.
1 – Fiziksel Zorbalık
Zarar verici davranışları içeren zorbalık türüdür. Zorbalık fiziksel olarak ortaya çıktığında bu durum ‘’şiddet’’ şeklinde tanımlanabilir. Fiziksel zorbalıkta, adından da anlaşılacağı üzere fiziksel bir hareket ve zarar verme durumu vardır. Fiziksel zorbalık, özellikle ilkokul ve ortaokul kademelerinde ve erkek öğrenciler arasında daha sık görülür. Fiziksel akran zorbalığı örnekleri:
- Saç, kulak çekme
- İtme
- Vurma
- Fiziksel kötü şakalar
- Eşyaları izinsiz kullanma
- Başkalarının eşyalarına zarar verme
- Parasını alma veya zorla bir şeyler ısmarlatma
2 – Sözel Zorbalık
Sözel akran zorbalığı ne demek? Sözel zorbalık, daha çok konuşularak gerçekleştirilir. Söz yoluyla yapılan zorbalık, fiziksel zorbalık olarak adlandırılır. Fiziksel zorbalıktan farkı doğrudan fiziksel bir temasın olmamasıdır. Özellikle duygusal açıdan zorbalık gören kişiye ciddi problemler yarattığı görülmektedir. Sözel akran zorbalığı örnekleri:
- Küfür etme
- Hakaret etme
- İncitme
- Utandırma
- Küçük düşürme
- Alay etme
- Dalga geçme
- Lakap atma
3 – Duygusal Zorbalık
Duygusal zorbalık; fiziksel veya sözel olarak ortaya çıkmayan dolaylı bir zorbalık türüdür. Bu zorbalık türünde; toplumsal dışlama, bireye zarar verme veya incitme amacıyla toplumsal ilişkilerini olumsuz etkileme vardır. Bu zorbalık türünü öğretmenler veya çevredeki yetişkinler anlayamayabilir. Bu nedenle, siz veya yakın bir arkadaşınız bu durumu yaşıyorsa öğretmeninize ya da bir büyüğünüze söylemelisiniz. Duygusal akran zorbalığı örnekleri:
- Görmezlikten gelme
- Sırtını dönme
- Oyun veya diğer etkinliklere almama
- Gruba almayarak yalnızlığa terk etme
- Gruptan atarak cezalandırma
- Diğer öğrencilerle konuşmasını ve arkadaşlık kurmasını engelleme
- Aşağılayıcı bir biçimde gülme
- Arkadaşlarını mağdura karşı kışkırtıp aralarını bozmaya çalışma
4 – Siber Zorbalık
Siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojisi araçları ile zorbalık yapılmasıdır. Zorbalık; sosyal medyadan, oyun veya mesajlaşma platformları üzerinden telefon, bilgisayar, tablet vb. aracılığıyla yapıldığı zaman siber zorbalık olarak adlandırılır. Siber akran zorbalığı örnekleri:
- Tehdit mesajları yollamak
- Hakaret mesajları atmak
- Kişinin mahrem bilgilerini sızdırmak
- Anonim hesaplardan rahatsız etmek
- Hesap çalıp bu hesaplardan uygunsuz paylaşımlar yapmak
- Bir kişiyi ısrarla takip etmek
- Bir kişinin paylaşımlarına sürekli olarak kasıtlı bir şekilde olumsuz yorum yapmak
- Kişinin bazı yerlere ulaşımını engellemek
- Kişi hakkında yalan veya uydurma haber yaratmak ve yaymak
Zorbalığa Maruz Kalan Çocuk Nasıl Hisseder?
Akran zorbalığı ne demek sorusunun cevabı, zorbalığa uğrayan çocukların hissettiği duyguları da içerir Bu çocuklarla empati kurmak, ne hissettiklerini anlamak onlara yardımcı olabilmek için gereklidir. Zorbalığa uğrayan çocuklarda yaygın olarak; suçluluk, pişmanlık, üzüntü, öfke, endişe, panik, yetersizlik ve değersizlik duyguları görülür.
Zorbalık Yaşayan Kişilerde Hangi Sorunlar Görülür?
Zorbalığa uğrayan çocuklar, uğradıkları zorbalık sonucu bazı problemler yaşarlar. Zira uğradıkları zorbalık, onların kişisel ve sosyal hayatını ve okul hayatını olumsuz etkiler. Zorbalığa uğrayan bir çocukta kimi olumsuz etkiler görülebilir. Bunlar; derslere ilgisizlik, okula gelmeyi istememe, devamsızlık, akademik başarıda düşüş, içe kapanma, özgüven kaybı ve kısa dönemli fiziksel sorunlar olabilir.
Akran Zorbalığı Nasıl Önlenir?
Akran zorbalığını önlemek için öncelikle akran zorbalığı ne demek sorusuna doğru cevap verebilmek gerekmektedir. Çünkü akran zorbalığı ne demek öğrenilmezse, zorbalık başka davranışlarla karıştırılabilir. Zorbalığa maruz kaldığınızda her şeyden önce bunun sizin suçunuz olmadığını, sadece sizin başınıza gelmediğini ve böyle bir davranışı kimsenin hak etmediğini unutmamalısınız. Bu nedenle yardım aramaktan çekinmemelisiniz.
- Güvendiğiniz bir kişiye, büyüğünüze veya öğretmeninize başınıza gelen durumu anlatabilirsiniz.
- Zorbalık yapan çocuk korktuğunuzu anlarsa daha fazla üstünüze gelebilir.
- Eğer sözel zorbalık yapıyorsa hiç cevap vermeden uzaklaşın ve görmezden gelin. Bir süre sonra sıkılıp bırakacaktır.
- Eğer fiziksel zorbalık yapmaya kalkıştıysa hemen oradan uzaklaşın ve güvenli bir yere gidin. Zorbalık davranışları genelde tenha yerlerde olur.
- Zorbanın kimseye söyleme tehditlerini asla dikkate almayın.
- Şiddete başvurmak, o kişinin istediğini yerine getirmek olacaktır.
- Böyle davranışlara şahit olduğunuzda, zorbalık yapan çocuğu alkışlamayın, tezahürat edip desteklemeyin. Bunun yerine onu uyarın, yaptığının yanlış olduğunu söyleyin ve mağdurun yanında olun. Zorba öğrenciler, seyircilerden güç alır.
Akran Zorbalığı ile Baş Etme Yolları
Yukarıdaki yöntemlere rağmen zorbalık devam ediyorsa uzman desteği almakta fayda vardır. Hem zorbalar hem de mağdurlar, online terapi veya yüz yüze terapi yöntemiyle psikolojik destek alabilirler. Zorbalığa uğrayan çocuklara hayır deme becerisi, güvengen bir şekilde iletişim kurma ve kendini savunabilme becerisi kazandırılabilir.
Online seans sayesinde mekan kısıtlaması olmaksızın. Zorbalık yapanlara ise öfke kontrolü, zorbalığın yerine konulabilecek eylemler ve aktiviteler, empati kurma becerisi ve sorumluluk alma öğretilebilir. Psikolog Zeynep Akgün ile akran zorbalığı konusunda iletişime geçip yardım alınabilir.
Sık Sorulan Sorular
Akran zorbalığı ne demek ve akran zorbalığı örnekleri konusu içinde birçok başlığı barındıran geniş bir konudur. Toplumda görülen önemli problemlerden biri olduğu için yaygın olarak karşı karşıya kalınmakta ve birçok uzman bu konuda çalışmaktadır. Akran zorbalığı konusunda yardım sunan İstanbul psikolog denildiğinde akla Zeynep Akgün gelmekte.
Akran Zorbalığı Nedir Örnek?
Akran zorbalığı ne demek? Akran zorbalığı örnekleri nelerdir? Akran zorbalığı ne demek sorusu en kısa şekilde şöyle cevaplanabilir: Güçlü kişinin daha az güçlü kişiye, zarar verme niyetiyle ve sürekli olarak olumsuz eylemde bulunması.
Bir Çocuk Neden Akran Zorbalığı Yapar?
Bir çocuğun zorbalık yapmasının birçok sebebi olabilir. Özellikle ailesi tarafından ihmal edilen veya şiddet gören çocuklar zorbalığa başvurabilmektedir. Bu çocuklar okulda çeşitli akran zorbalığı örnekleri sergilemektedir.
Akran Zorbalığı Hangi Yaş Gruplarında Olur?
Akran zorbalığı örnekleri, her yaş grubunda görülmektedir. Akran zorbalığı her kademede öğretmenlerin karşısına çıkar. Kademelere göre en çok görülen akran zorbalığı türü değişebilir.
Akran Zorbalığına Uğrayan Kişi Ne Yapmalı?
Akran zorbalığına uğrayan kişiler öncelikle yukarıda sayılan maddelere uymalı ve yardım aramaktan kesinlikle çekinmemelidir.
