Çocuklarda Özgüven Eksikliği Neden Olur? Çocuğa Özgüven Nasıl Kazandırılır?
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Neden Olur? Çocuğa Özgüven Nasıl Kazandırılır?
Çocuklarda özgüven eksikliği neden olur? Çocuğa özgüven nasıl kazandırılır? Bu sorular, ebeveynlerin en sık sorduğu sorular arasında yer almaktadır. Çünkü birçok çocuk özgüven problemi ile uğraşmaktadır. Çocuklarda özgüven eksikliği sorununun temelinde birçok sebep yatmaktadır ve bu sebepler zaman içerisinde çocuğun özgüvensiz bir şekilde yetişmesine sebep olmaktadır.
Özgüven; kişinin kendisini ifa edebilmesi, ortaya koyabilmesi ve sosyal hayata dahil olması gereken temel bir özelliktir. Fakat birçok birey, özgüven eksikliğinden mustariptir. Bu durum onların, yapmak istediği birçok şeyden geri kalmasına, girmek istediği ortamlara girememesine ve kendini rahatça ortaya koymasına engel olmaktadır. Özgüven eksikliği, bireyin hayatını olumsuz anlamda etkileyen bir problemdir.
Özgüven Nedir?
Özgüven, en basit şekilde tanımlanacak olursa, bireyin kendisine olan inancıdır. Özgüven duygusu, bireye kendinden emin ve yeterli hissettirir. Kişinin kendisine güvenmesi, kendisine dair inancının ve saygısının yüksek olması onu hayatta birçok alanda ileri taşır. Özgüven duygusuna sahip bireyler, yaptıkları ve yapmak istedikleriyle ilgili farkındalığa sahiptirler ve bunları eyleme dökme cesareti gösterebilirler.
Özgüven duygusu, bireyin hem kişisel olarak hem de sosyal ilişkilerinde mutlu olmasını sağlar. Özgüven eksikliği olan kişiler, günlük hayatta yapmak istediği birçok şeyi yapamayabilir ve bundan kaynaklı mutsuzluk yaşayabilir.
Özgüven Nasıl Oluşur?
Özgüven duygusu, henüz yaşamın ilk yıllarında oluşmaya başlar. Özellikle 0 – 6 yaş, birçok konuda olduğu gibi özgüven konusunda da kritik bir öneme sahiptir. Bebeklik ve çocukluk döneminde maruz kalınan anne – baba tutumları, özgüven üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. Bebeklik ve çocukluk döneminde sağlıklı aile ilişkileri ve olumlu ebeveyn tutumları, özgüven gelişimini destekler.
Özgüven duygusu doğuştan kazanılan bir özellik değildir, çocuklar dünyaya bu özellikle gelmezler. Çocukluk döneminde bağımsızlığı ve girişimciliği desteklenen, yeterli ve tutarlı bir şekilde sevgi gösterilen çocuklar özgüvenli olurlar. Okul yaşantıları da bireyin özgüveni üzerinde etkilidir.
Çocuklarda Özgüven
Özgüven, çocukluk döneminden itibaren oluşmaya başlayan ve yaşamın bütünü boyunca etkili olan bir özelliktir. Bir çocuk kendisine yönelik olumlu algılar ve duygular içindeyse bunun sonucu olarak iyi hisseder. Böyle bir çocuk özgüvenlidir. Hem bireysel hem de sosyal anlamda kendisinden memnundur. Özgüvenli çocuklar hata yapmayı göze alabilirler ve karşılaştıkları problemlere alternatif çözümler sunabilirler.
Çocuklarda özgüven eksikliği önemli bir problemdir. Bu sorun kimi zaman ailenin yetiştirme tarzından kimi zaman da çocuğun okul veya oyun ortamlarındaki yaşantılarından kaynaklanabilir.
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Neden Olur?
Ebeveynler, çocuklarda özgüven eksikliği neden olur sorusunu araştırmakta ve çocuğa özgüven nasıl kazandırılır diye sormaktadır. Çocuklarda özgüven eksikliği önemli bir problemdir. Bu sorun kimi zaman ailenin yetiştirme tarzından kimi zaman da çocuğun okul veya oyun ortamlarındaki yaşantılarından kaynaklanabilir. Çocuklarda özgüven eksikliği sebepleri şunlardır:
| Çocuklarda Özgüven Eksikliği Nedenleri | Açıklaması |
| Sevgisizlik | Yeteri kadar sevgi gösterilmeyen çocuklar, sevilmeye layık olmadığını düşünebilir ve özgüvensiz yetişebilir. |
| Kıyaslama | Çocuğu başka bir çocukla kıyaslamak, sanıldığının aksine onu daha fazla hırslandırmayacak, onun kendisini yetersiz hissetmesine neden olacaktır. |
| Aşırı koruyucu tutum | Aşırı koruyucu tutum sergilemek, çocuğun bağımsızlığını desteklememek, çocuğun her işini yapmak, çocuğun bir işi yapabileceğine güvenmemek ve onu sürekli korumak çocukta birtakım şemalar oluşturur. Bunlar ‘’ben yapamıyorum ki benim yerime onlar yapıyor’’ ve ‘’dünya çok tehlikeli’’ şemaları olabilir. |
| Aile içi şiddet | Aile içi şiddete maruz kalan çocuklarda özgüven eksikliği görülür. |
| Okulda zorbalığa uğrama | Küçük yaşta zorbalığa uğrayan, alay veya hakaret edilen çocuklar kendilerini yetersiz ve değersiz hissedebilir. |
| Mükemmeliyetçilik | Öğretmenlerin, ebeveynlerin veya çocuğun yakın çevresindeki kişilerin mükemmeliyetçi tavırları çocuklarda özgüven eksikliği nedenlerindendir. Özellikle narsist kişilik bozukluğu olan bir bireyin mükemmeliyetçi tavırları o kişiyle yaşayan bir bireyin özgüveninin düşmesine neden olabilir. |
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
Çocuklarda özgüven eksikliği, çocuğun birçok davranışı ile kendisini gösterir. Özgüven eksikliği yaşayan çocuklar; kendisini ifade etmekte zorlanır, karar vermekte ve verdikleri kararın sonucuyla yüzleşmekte zorluk çekerler. İstedikleri şeyleri yapma konusunda adım atmakta zorlanırlar. Peki çocuğa özgüven nasıl kazandırılır? Zeynep Aygün olarak sizlere yanıt vereyim.
Çocuğa Özgüven Nasıl Kazandırılır?
Çocuğa özgüven nasıl kazandırılır sorusu birçok ebeveynin sorduğu bir sorudur. Öncelikle çocuğun karar verme mekanizmasını teşvik etmek ve çocuğun özerkliğini desteklemek gerekir. Çocuğa özgüven nasıl kazandırılır diye soran ebeveynlere şunlar önerilebilir:
- Çocuk aldığı her karardan dolayı suçlanmamalı ve cezalandırılmamalıdır.
- Çocuğa karşı mükemmeliyetçi bir tavır sergilemek yerine daha kabul edici ve destekleyici bir tavır sergilenmelidir.
- Çocuğa güvenildiği ona yansıtılmalıdır.
- Çocuğun gerektiği zamanlarda kendi başına bir şeyleri yapmasına izin verilmeli, bağımsızlığı desteklenmelidir.
- Çocuğun sorduğu sorular karşısında ona kızılmamalı, girişimciliği engellenmemelidir.
- Çocuğun karşılaştığı her problem onun yerine çözülmemelidir.
- Başka bir çocukla kıyaslama yapılmamalıdır.
Çocuklarda Özgüven Eksikliği İçin Uzman Yardımı
Çocuklarda özgüven eksikliği için uzman yardımı alabilirsiniz. Çocuklarla çalışan birçok erkek veya kadın psikolog bulunmaktadır. Çocuklarla süreci profesyonel bir şekilde yürüten uzmanlar ile iş birliği yapabilirsiniz. Online terapi veya yüz yüze terapi yöntemleri ile çocuğunuza destek sağlayacak bir psikolog tercihinde bulunabilirsiniz.
Psikolog Zeynep Aygün yüz yüze seans ve online seans seçenekleri ile çocuklarda özgüven eksikliği problemi ile ilgileniyor.
Sık Sorulan Sorular
Çocuklarda özgüven eksikliği neden olur ve çocuğa özgüven nasıl kazandırılır konularında sıkça sorulan diğer sorular şu şekilde:
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Nasıl Giderilir?
Çocuğa özgüven nasıl kazandırılır? Çocuğa özgüven kazandırmak için onun girişimciliğini ve bağımsızlığının desteklenmesi gerekir. Ona koşulsuz bir saygı duyulması ve sevgi gösterilmesi gerekmektedir.
Özgüvensiz Çocuk Nasıl Anlaşılır?
Özgüven eksikliği yaşayan çocuklar; kendisini ifade etmekte zorlanır, karar vermekte ve verdikleri kararın sonucuyla yüzleşmekte zorluk çekerler. İstedikleri şeyleri yapma konusunda adım atmakta zorlanırlar.
Çocuğa Güven Duygusu Nasıl Kazandırılır?
Çocuklarda özgüven eksikliği, aşılabilir bir problemdir. Bu konuda yapılması gerekenler şunlardır:
- Koşulsuz sevgi verilmelidir.
- Çocuğa önemli ve değerli olduğu hissettirilmelidir.
- Çocuk onaylanmalı, cesaretlendirilmeli ve desteklenmelidir.
- Olumlu ve demokratik bir aile ortamı sunulmalıdır.
- Kararlı, tutarlı ve destekleyici anne baba tutumu sergilenmelidir.
- Aile üyelerinin birbirleriyle etkileşimleri olumlu olmalıdır.
- Anne babalar akademik performansla ilgili aşırı beklentiler içerisinde olmamalıdır.
- Çocuğa yaşı ve becerileri doğrultusunda sorumluluklar verilmelidir (oyuncaklarını toplama, sofra kurma ve kaldırmaya yardımcı olma gibi)
- Ebeveynler aşırı korumacı davranmamalıdır.
- Çocuğun kendisiyle ilgili yanlış algılamaları düzeltilmelidir
- Çocuklar bireysel etkinliklerden çok grup çalışmalarına yaşıtları ile olan etkinliklere yönlendirilmelidir.
Çocuğumu Nasıl Özgüvenli Yetiştirebilirim?
Çocuğu önemsemek ve güvenmek, en önemlisi önemsendiğini ve güvenildiğini ona göstermek gerekir. Ailesinin ve sevdiklerinin kendisini sevdiğini ve güvendiğini hisseden çocuğun özgüveni artar.
