Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer? Sosyal Anksiyete Tedavisi için 3 Yöntem
Yazar:
Uzm. Kl. Psk. Zeynep Aygün
Kategoriler:
Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer? Sosyal Anksiyete Tedavisi için 3 Yöntem
Toplumda bir arada olmayı, etkileşime girmeye engel olan sosyal anksiyete nasıl geçer? Sosyal anksiyete tedavisi nasıldır? Sizin için bu konuya açıklık getireceğim.
Sosyal anksiyete Türkiye başta olmak üzere dünya çapında görülen bir psikolojik rahatsızlıktır. Yeni bir ortama girmek, insanla tanışmak ya da toplum önünde sunum yapmak gibi sorunlar yaratan sosyal anksiyete genel olarak yaşamı etkiler. İş, eğitim ve genel yaşamda zorluk yaşatması kadar duygu ve düşüncelerinden ötürü de kişileri yormaktadır.
Yaşamanızın boyunca yeni bir ortama girdiğinizde, yeni simalarla tanıştığınızda heyecanlanabilirsiniz. Utanma, çekinme ya da kalbinizin hızla artması normal olarak karşılanır. Ancak sosyal anksiyete olarak adlandıracağımız durumda hissedilen yoğunluk, kaygı seviyesi farklılaşmaktadır. Bu yüzden sosyal anksiyete nasıl geçer konusu önem arz eder.
Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer?
Kişinin bir uzman eşliğinde sosyal anksiyete tanısı aldıysa tedavi de görmesi gerekir. Sosyal anksiyete tedavileri birden fazla yöntemle gerçekleşir. Genel itibarıyla her yöntem bir uzman eşliğinde gerçekleşecektir. Kendiliğinden geçmesi zor olan bir durum olmasından ötürü uzman kadın psikolog ya da psikiyatrist desteği almak şarttır.
Merak edenler için Klinik Psikolog Zeynep Aygün olarak sosyal anksiyete nasıl geçer konusunu şu şekilde özetleyebilirim:
1 – Sosyal Anksiyete İlaç Tedavisi
Psikolojik rahatsızlıklarda ilaç tedavisi çok sık kullanılan bir yöntemdir. Özellikle kaygı seviyesini düşürmek, kişinin yaşamını daha kolay hale getirmek için önemli bir unsurdur. Psikiyatristler tarafından sosyal anksiyete ilaçları yazılarak reçetelenmektedir. Düzenli kullanıldığı takdirde sosyal korku seviyesini düşürüp düşünceleri kontrol altında tutar.
2 – Psikolojik Terapiler | Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer?
Terapiler kişiler tarafından sorulan sosyal anksiyete nasıl geçer konusuna cevap niteliğindedir. Psikolojik terapiler; psikolog, psikolojik danışman ve psikiyatristler tarafından verilmektedir. Bu meslek mensupları tarafından verilen sosyal anksiyete terapileri ile var olan sorunun üstesinden gelebilmek olasıdır.
Kişinin kendini tanıması, duruma karşı farkındalık kazanması ve düşüncelerinde değişime gitmesi için önemlidir. Sosyal anksiyete nedenleri de terapiler sayesinde keşfedilerek yok edilecektir. Yalnız terapiler sadece uzmanların yol gösterdiği bir süreç değildir. Bu uzun yolculuk hakkında bilgi almak için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Terapilerde Bilişsel Davranışçı psikolog uygulamaları ya da Davranışçı Terapi gibi ekoller kullanılabilir. Böylece var olan anksiyeteyi kontrol etmek danışan tarafından öğrenilir.
3 – Bilgilenme ve Farkındalık
Sosyal anksiyete nasıl geçer konusu kişinin yaşadığı kaygı seviyesine göre farklılık gösterecektir. Bundan dolayı bireylerin öncelikle bilgi edinmesi ve farkındalık kazanması gerekir. Bazı durumlar yüksek kaygı yaşamayan bireyler sadece farkındalıklarını arttırarak bile kontrol mekanizmalarını geliştirebilmektedir. Kitap okumak, konuya dair uzmanların önerdiği filmleri izlemek etkili olabilir.
Sosyal Anksiyete Nedir?
Başkalarıyla etkileşim kurmak, iletişime geçmek ya da toplum önünde bulundurmayı gerektiren herhangi bir davranış esnasında aşırı kaygılanma durumudur. Kaygı kadar korku, endişe ve heyecan duygusu yaşanabilmektedir. En ayırt edici özelliklerinden birisi de bu tarz duygulara kapılmamak için kişinin ‘kaçınma’ duygusunu göstermesi örnek verilebilir.
Örneğin şunu düşünün; iş ya da eğitim hayatında sunum yapmak çok farklı duygular yaşattı mı? Her insan gibi heyecanlanmak değil de o sunumu yapmamak için hastalanmayı bile tercih ettiniz mi?
Genel olarak sosyal anksiyete örnekleri şu şekilde kendisini göstermektedir:
- Kabalık önünde sunum ya da konuşma yapmak,
- Yeni kişilerle tanışmak – sohbet etmek,
- Toplum içerisinde birisinden yardım istemek (Otobüste cam açılmasını rica etmek gibi ya da bir kişiye yol tarifi sormak gibi)
- Flört etme
- Sipariş vermek ya da telefonda konuşmak,
- Dışarıda herkesin bulunduğu ortamlarda yemek yemek,
- Röportaja katılmak.
Sosyal anksiyete iki tipe ayrılmaktadır. Tek bir alana yönelik anksiyete yaşamak ‘özgül fobi’ olarak adlandırılır. Örneğin; sadece kalabalıkta yemek yemek ya da toplum önünde sunum yapmak gibi. Eğer anksiyeteye neden olan durum ve ortamlar çok fazlaysa bu durum yaygın kaygı bozukluğu olarak da adlandırılmaktadır.
Sosyal Anksiyete ile Sosyal Fobi Aynı mıdır?
Sosyal anksiyete nasıl geçer konusunu sosyal fobi altında da görebilirsiniz. Sosyal fobi geçmişte kullanılan ismiyken sosyal anksiyete yeni isimlendirmesidir. Kişiler fobilerde sadece korku yaşarken anksiyetede heyecan, kaygı, korkuyu bir arada yaşar. Öyle ki gireceği ortamlarda ‘olumsuz düşüncelerle’ itham edileceklerini, dalga konusu olacaklarını düşünürler.
Sosyal Anksiyete Belirtileri Nelerdir?
Uzmanlar tarafından sosyal anksiyete nasıl geçer konusuna odaklanmadan önce belirtiler dikkatle incelenir. Ortada tanımlanan sorunun gerçekten sosyal anksiyete olup olmadığını anlamak gerekir. Aksi durumda sosyal anksiyete nasıl geçer çözümleri etkili olmayacaktır. Sosyal anksiyete belirtileri şu şekildedir:
- Kalp çarpıntıları,
- Titreme
- El ve ayakta terlemeler,
- Toplumda kaygı duygusuna kapılma,
- Kızarmak,
- Baş dönmesi,
- Mide krampları ya da bulantısı,
- Sosyal ortamda bulunduktan sonra o ortamı sürekli olarak zihinde canlandırmak,
- Farklı birisiyle tanışmakta ya da konuşmakta zorlanmak,
- Ağızda kuruluk,
- Tanışma ya da toplum önündeyken dalga konusu olacağını düşünmek.
Sosyal Anksiyete Neden Olur?
Eğer etkili bir sosyal anksiyete nasıl geçer çözüm yolu bulmak isteniyorsa önce nedenlerine göz atmak gerekir. Çünkü tek başına ilaç tedavisi ya da online, yüz yüze terapi yeterli olmayacaktır. Sosyal anksiyete nedenleri düşünülerek ikili tedavi yöntemleri uygulanması gerekebilir. Uzmanlar tarafından keşfedilen sosyal anksiyete nedenleri şunlardır:
Sebepleri | Açıklaması |
Kalıtsal Sebepler | Kaynağı tam olarak bilinmese de kalıtsal sebeplerden dolayı oluşabileceği düşünülmektedir. Ailede eğer bu durumdan mustarip varsa çocuğa geçme olasılığı da yüksektir. |
Beyin Yapısı | Kaygıların temeli beyindeki amigdala bölgesine bağlıdır. Sosyal anksiyete yaşayan bireylerde amigdala daha büyük olabilir ya da daha yaygın olarak çalışır. |
Sosyal Çevre | Bir diğer ismiyle sosyal fobi öğrenilmiş olabilir. Örneğin annesinden bu durumu gören bir birey ‘normal’ davranış olarak algılayıp yetişkinliğinde de devamını getirebilir. |
Sosyal Anksiyete Testi Nasıl Yapılır?
Psikoloji alanındaki araştırmacılar sosyal anksiyete nasıl geçer konusu kadar keşfedebilmek adına testler de yapmaktadır. Sosyal anksiyete testleri doğru-yanlış cevabı olmaksızın durumu anlamak üzere farklı seçeneklerden üretilen testlerden elde edilmektedir. Uzman eşliğinde uygulanan bu testler kişi hakkında fikir sahibi olmayı sağlar.
Sık Sorulan Sorular
Sosyal Anksiyete Kendi Kendine Geçer mi?
Kendiliğinden geçmesi oldukça zordur. Kişinin sosyal anksiyete nasıl geçer sorusuna cevap bulması için önce kendisini, rahatsızlığı fark etmesi gerekir. Okumalar, araştırmalar yaparak çok nadirde olsa düşük seviyeli kaygı yaşıyorsa aşabilmesi mümkün olacaktır.
Sosyal Anksiyetesi Olan Biri Nasıl Davranır?
Çevresinde çok az arkadaşı bulunur. Yeni ortamlara girmek, iş değiştirmek onun için oldukça zordur. Dışarıda yapılan planlara kolay kolay dahil olmaz. Ortamda adeta yokmuş gibi davranır ve fark edilmek istemez. Sesi çıkmaz, konuştuğunda genelde boğaz temizleme davranışı göstererek kaygısını belli eder.
Sosyal Anksiyeteden Nasıl Kurtulurum?
Online seans ile ya da yüz yüze terapiler ile sosyal anksiyeteden kurtulmak olasıdır. Konuya dair bilgi edinmek, nedenlerini keşfetmek ve ortaya koyulan amaçlara ulaşmak için tercih edilebilir. İleri düzey sosyal anksiyete yaşayanların yüz yüze terapiye katılması zor olacağından online terapi iyi bir tercihtir.