Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedir? Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Testi Nasıl Yapılır?
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedir? Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Testi Nasıl Yapılır?
Tıkınırcasına yeme bozukluğu nedir? Tıkınırcasına yeme bozukluğu testi nasıl yapılır? Yeme bozukluğu, insanlarda sıkça görülebilmektedir. Özellikle son yıllarda, teknolojinin de etkisiyle obezite oranları artış göstermektedir. Bunun birçok nedeni vardır. Bu sebepler fiziksel, biyolojik, çevresel ya da psikolojik olabilmektedir.
Tıkınırcasına yeme, yeme bozukluklarından biridir. Bu bozukluk, sıkça gözlenebilmektedir. Tıkınırcasına yeme, bireye oldukça zarar verebilmektedir. Kişinin hem vücut sağlığını hem de ruh sağlığını etkilemektedir. Kişinin gündelik hayatındaki işlevselliğine ve sosyal hayatına olumsuz etki edebilmektedir. Bu bozukluktan şikayetçi olan danışanlar online seans ya da yüz yüze seans talebinde bulunabilirler.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedir?
Tıkınırcasına yeme bozukluğu, DSM V’te yer alan yeme bozukluğu türlerinden bir tanesidir. Bu yemek bozukluğuna sahip olan kişiler, yeme atakları geçirerek aralıksız bir şekilde yemek yiyebilirler. Bireyler, normalde tüketecekleri miktarın 2 – 3 katını birkaç saat içinde tüketebilirler. Bu bozukluk, çoğunlukla obezite hastalığına sahip bireylerde görülür ve farklı hastalıklara yol açar.
Tıkınırcasına yemede, bulimia nevrozadan farklı olarak yeme atakları sonrasında geri çıkarma, kusma, aç kalma veya egzersiz gibi telafi davranışların görülmemesidir. Birey, aşırı yeme nöbetinden sonra büyük bir utanç ve suçluluk duyar. Yaşadığı bu utanç ve suçluluk duygusuyla baş edebilmek için tekrar yemeye başvurur. Bu kişilerin durumuna genellikle depresyon da eşlik eder. Yeme atakları esnasında tükettikleri yemekleri genellikle çevresinden saklanarak tüketirler.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Sebepleri Nelerdir?
Bu bozukluğun nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Diğer yeme bozukluklarında da olduğu gibi bunda da depresyon, stres, anksiyete ve travma gibi faktörlerin sebep olduğu düşünülmektedir. Hastalar, bu duygularla baş etmek için yemek yemeye başvurabilir.
Genetik faktörlerin de bu bozukluğa sebep olarak gösterilebileceği söylenebilir. Ailesinde bu tür bozukluk gözlenen kişilerde bu hastalık görülme riski artmaktadır. Bu bozukluğa sebep olan bir diğer faktör ise özgüven eksikliğidir. Benlik saygısı azalan ve kendisine güvenini yitiren bireyler, yiyeceklere yönelebilir. Bu hastalıktan şikayetçi olan danışanlar yüz yüze terapi ya da online terapi talebinde bulunabilirler.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir ve Neye Yol Açar?
Tıkınırcasına yeme bozukluğu belirtileri, kişiden kişiye ve hastalığın düzeyine göre değişkenlik gösterir. En belirgin belirti, ani gelen ve aşırı yemesine neden olan yeme ataklarıdır.
- Yeme atakları sırasında tüketilen yemekleri normale oranda çok daha hızlı ve tıkınırcasına yemek
- Yeme atakları sırasında yemek yeme davranışının engel olunamaması
- Rahatsızlanıncaya kadar yemek yeme
- Doyma hissinin ortadan kalkması
- Yeme nöbetleri sonrası suçluluk ve utanç hissi
- Suçluluk ve utanç hissi sonrası aileden, çevreden ve toplumdan uzaklaşma
Tıkınırcasına yemeden dolayı vücut ciddi zararlar görebilir. Bireyin hem fiziksel hem ruhsal sağlığı etkilenir. Çok fazla yemek yemek birçok hastalığa neden olabilir. Tıkınırcasına yemeden dolayı şu durumlar gözlenebilir:
- Obezite
- Kötü yaşam kalitesi
- Sosyal izolasyon
- Kalp hastalıkları
- Eklem problemleri
- Tip 2 diyabet
- Solunum Bozuklukları
- Sindirim sistemi rahatsızlıkları
- Uyku bozuklukları
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Tanısı Nasıl Konur?
Tıkınırcasına yeme tanısı koyarken birçok yöntemden faydalanılabilir. Uzman psikolog veya psikiyatrist, bu tanıyı sorular sorarak veya hastanın durumunu gözlemleyerek koyabilir. Hastaya tıkınırcasına yeme bozukluğu testi uygulayabilir. Bu testte bu bozukluğa dair birkaç soru olabilir ve hastanın verdiği cevaplara göre tanı koyabilir. Tanı için hastanın öyküsünün dinlenmesi gerekir.
Tanı koyma sürecinde psikologlar dikkatli olurlar ve hem kendi gözlemleri hem de danışanların söyledikleri üzerinden ilerlerler. Danışan kendi durumuna uygun psikolog bulmalıdır. Bunun için bu alanda uzmanlaşmış bir psikologla iletişime geçmek gerekir.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
Bu bozukluğun tedavisi, hastalığın altında yatan nedene ve hastanın öyküsüne göre yapılır. Tedavi, tanıya göre izlenir. Tedavide hedef, ortaya çıkan yeme ataklarını kontrol altına almaktır. Yeme ataklarını uzun süreli olarak önlemek hedeflenir. Tedavi süreci psikoterapi ile veya altta yatan nedene bağlı olarak ilaç tedavisi ile ilerleyebilir.
| Psikoterapi ile Tedavi | Bozukluğun altında yatan psikolojik faktörler ele alınarak psikoterapi gerçekleştirilir. Yeme bozukluğunun psikolojik kökenleri değişkenlik gösterebilir. Özellikle çeşitli duyguların karşılanmaması ve depresyon bu bozukluğun sebeplerindendir. Yeme bozukluğunda özellikle bilişsel davranışçı terapi, diyalektik davranış terapisi ve kişilerarası psikoterapiye başvurulur. |
| İlaçla Tedavi | Bozukluğun altında yatan nedene bağlı olarak ilaç tedavisi sunulabilir. İlaç tedavisi, psikoterapiyi destekleyici şekilde de verilebilir. Bozukluğun altında yatan nedene bağlı olarak antidepresanlar aşırı yemeyi azaltabilir. |
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Testi Nasıl Yapılır?
Tıkınırcasına yeme bozukluğu testi, tıkınırcasına yeme tanısı koyulacağı zaman başvurulabilen yöntemlerden biridir. Uzmanlar, tanı koymak için hastanın öyküsünü dinler, ona sorular sorar ve birtakım testler uygulayabilir. Tıkınırcasına yeme bozukluğu testi diye standart bir test yoktur. Bu konuda uzmanın hazırladığı ve danışanda bu bozukluğun olup olmadığını ölçen soruların yer aldığı bir tıkınırcasına yeme bozukluğu testi söz konusu olabilir.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu testi yalnızca uzman tarafından uygulanıp değerlendirilebilir. Eğer bu konudan mustaripseniz destek almak için Psikolog Zeynep Aygün ile iletişime geçebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Tıkınırcasına yeme bozukluğu nedir, tıkınırcasına yeme bozukluğu testi nasıl yapılır gibi soruların yanı sıra bu konuda merak edilen başka sorular da bulunuyor. İşte bu konu hakkında sıkça sorulan diğer sorulardan bazıları…
Sürekli Yemek Yeme İsteği Neden Olur Psikolojide?
Sürekli olarak yemek yeme isteği duymanın psikolojik sebepleri olabilir. Özellikle bazı doyurulmayan duygular, karşılanmayan duygusal ihtiyaçlar kendisini yemek yeme isteği ile gösterebilir. Öfke, korku, endişe, kaygı, utanç ve kızgınlık gibi duyguları bastırmak ve kendini uyuşturmak için yemek yeme davranışı gösterilebilir.
Uzun tatil veya işsizlik gibi kişinin yaşamında boşlukta kaldığı dönemlerde sıklıkla ortaya çıkabilmektedir. Kişi bu süreçte hayatında oluşan boşluğu doldurmak için aşırı yemek yemeye başvurabilir.
Kaç Tane Yeme Bozukluğu Vardır?
Yeme bozuklukları, psikolojik rahatsızlıklar ve hastalıkların yer aldığı DSM V’te yer alan bir bozukluktur. Yeme bozukluklarının sebebi psikolojik ya da fiziksel olabilir. Yeme bozukluğu adı altında yer alan rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:
- Anoreksiya nevroza
- Bulimia nevroza
- Kaçıngan yeme bozukluğu
- Tıkınırcasına yeme bozukluğu
- Ruminasyon bozukluğu
- Geri çıkarma bozukluğu
Hızlı Yemek Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?
Birçok birey hızlı yemek yeme alışkanlığından mustariptir. Bu durumun birçok sebebi olabilir. Hızlı yemek yeme alışkanlığı vücuda zarar vermektedir. Ayrıca bireyin gündelik hayatına ve işlevselliğine de olumsuz etkisi bulunabilmektedir. Yemek, yavaşça ve iyice öğütülerek tüketildiğinde sağlıklıdır. Hızlı yemek yeme alışkanlığından kurtulmak için şunlar yapılmalıdır:
- Sofraya çok az oturmayın. Ara öğünler ile açlığınızı dengeleyin.
- Daha küçük çatal kaşık kullanmaya başlayın.
- Her lokmada çatalı, bıçağı ya da kaşığı elinizden bırakıp diğer lokmada tekrar alın.
- Çiğnemek için uzun süre harcamanızı gerektiren yüksek lifli besinleri seçin.
- Yavaş yemek yiyenlerle birlikte yemeye ve onlara ayak uydurmaya dikkat edin.
- Yemek yerken sohbet edin.
