10 Adımda Toksik İlişki Belirtileri: Toksik İlişkide Olduğumu Nasıl Anlarım?
10 Adımda Toksik İlişki Belirtileri: Toksik İlişkide Olduğumu Nasıl Anlarım?
Toksik ilişki belirtileri günümüzde birçok ilişkide kendini belli etmektedir. İlişkinin taraflarından en azından birisi bu belirtiden rahatsız olmaktadır. Çünkü ilişkinin gidişatını olumsuz etkileyen belirtiler kişilerin benlik değerlerini yitirmesine, hayatı sorgulamasına neden olur. Hal böyle olunca ilişki tarafları yaşadığı zorluklar karşısında toksik ilişki belirtileri hakkında araştırma yapar.
İlişki; iki kişinin sevmek, sevilmek, birliktelik kurmak adına gerçekleştirdiği bir durumdur. Her ne kadar taraflar mutlu olmayı hedeflese de gidişata bağlı olarak olumsuzluklar çıkar. İlişkilerde tartışmalar yerine göre normal kabul edilse de istisna durumlar vardır. Sürekli yaşanan zorluklar ‘Toksik ilişkide miyim?’ sorusunu akıllara getirir. Klinik Psikolog Zeynep Aygün olarak sizlere bu yazımda toksik ilişki belirtileri hakkında bilgi vereceğim.
Toksik İlişki Ne Demek?
İlk adımda toksik ne demek ele almak gerekir. Toksik, yabancı kökenli bir kelime olup ‘zehirli’ anlamına gelir. Toksik ilişki ne demek bakıldığında buna benzer bir durum söz konusudur. İlişki tek taraflı ya da iki yönlü olacak şekilde zarar verir. Bireyler mutlu olmanın çok uzağındadır. Dahası ilişki esnasında sürekli yinelenen davranışlar sebebiyle benlik zarar görebilmektedir.
Sevgi ve saygının ortada kalmadığı bu ilişki türünde benzer toksik ilişki belirtileri gözlemlenmektedir. Genellikle taraflar ilişki esnasında bu durumun farkında olmaz. Ancak geri dönülemez kavgaların sonunda toksik ilişkide olduğunu fark ederek ayrılmayı hedefler. Ayrılmak mantıklı ve faydalı gelse de toksik ilişki bağımlılığı yüzünden ilişkiyi sonlandırmak çok zordur.
Toksik İlişki Belirtileri Neler? İlişkilerde Ortak Toksik İlişki Özellikleri
Yaşamında toksik ilişki belirtileri ile karşı karşıya kalan bireyler genellikle yüz yüze terapi ya da online yöntemlerle yardım alır. Çünkü ilişkiden kopmak, karşısındaki bireyden uzaklaşmak onlar için zordur. Peki ama toksik ilişki belirtileri nelerdir? ‘Toksik ilişkide olduğumu nasıl anlarım?’ sorusuna sahipseniz şu belirtilere dikkat etmekte fayda var:
|
Toksik İlişki Belirtileri |
|
Sosyal İzolasyon |
|
Zararlı ve Etkisiz İletişim |
|
Kontrol ve Baskı |
|
Aşırı Kıskançlık |
|
Karşılıksız İlişki Yükü Almak |
|
Benlik Duygusunu Yitirmek |
|
Olumsuz Duyguları Benimseme |
|
Süregelen Mutsuzluk ve Keyifsizlik |
|
Farklı Görünme Zorundalığı |
|
İstismar |
1 – Sosyal İzolasyon
İlişkide toksik davranış sergileyen birey, birliktelik yaşadığı diğer kişiye karşı sosyal izolasyon baskısı yaratır. Çevresindeki arkadaşlarından uzaklaşmasını sağlar, ailesiyle olan ilişkisine zarar verir. Bunu doğrudan hissettirerek yapmak yerine ‘Sana ben yeterim’ ya da ‘Birlikte her şeyi aşarız başkasına gerek yok’ diyerek yapabilir. Arkadaşlarla olan ilişkiler zayıflarken neredeyse birliktelik yaşanan birey dışında kimseyle görüşme olmaz.
2 – Zararlı ve Etkisiz İletişim
Şüphesiz toksik ilişki belirtileri arasında etkisiz iletişim bulunur. Kimi ilişkilerde iletişim neredeyse hiç yoktur kimi ilişkilerde ise iletişim olsa bile sağlayacağı bir katkı yoktur. Taraflar birbirini anlamaz, işe yarar bir iletişim dili geliştiremez. Ayrıca iletişimin temeli kırıcı, yargılayıcı ya da küfre dayanır.
3 – Kontrol ve Baskı
Hissedilir kontrol ve baskının olması toksik ilişki belirtileri arasında yer alır. Sürekli davranış üzerinde baskı yaratılması ya da kontrol edilmeye kalkılması olarak görülür. Kişinin nerede, kiminle, saat kaça kadar ve nasıl yer aldığını öğrenmesini istemesi örnek olarak verilebilir. Hatta bu durum maaş kontrol etmek, banka hesabını kontrol etmek olarak da görülür.
4 – Aşırı Kıskançlık
Toksik ilişkide miyim sorusunu soran bireylerin yaygın karşılaştığı durumlardan birisidir. Kıskançlık toplumumuzda yanlış atfedilen bir kavramdır. Kıskanmak, sevmek anlamına her zaman gelmez. Tam tersine aşırıya kaçan kıskançlık davranışları doğrudan özgürlüğü kısıtlar, bireyin hayattan zevk almasına engel olur.
5 – Karşılıksız İlişki Yükü Almak
İlişkinin yürütebilmesi için bireylerin karşılıklı olarak belirli bir sorumluluk alması gerekir. Ancak toksik ilişki belirtileri incelendiğinde hep bir tarafın daha fazla sorumluluk aldığını görürüz. Sorunları içselleştirir, özrü diler ya da sürekli affeden tarafında olur. Adım atılması gerekiyorsa o atar, uzlaşma çabalarına girer. Buna rağmen karşı taraf hiçbir zaman tek adım atmaz.
6 – Benlik Duygusunu Yitirmek
Beklenen ilişkiyi yaşamak yerine sürekli toksik ilişki belirtileri gösteren bir alanda bulunmak bireyin benlik duygusunu yitirmesine neden olur. Benlik değerini sürekli aşağıya çeken birey en sonunda ‘yok’ olmakla karşı karşıya kalır. Hor görülmek, eleştirilmek ya da yargılanmasının sonucu olarak özbakımlarını yapamaz, özdeğerini kaybeder. Online seans konuları arasında benlik duygusunun yitirilmesi bu yüzden yaygındır.
7 – Olumsuz Duyguları Benimseme
İlişki esnasında sürekli olumsuz duygu ve düşünceler dile getirilir. Bu durum karşısında toksik davranışlara maruz kalan birey bunları içselleştirir. Örneğin kendisiyle alakası olmayan bir olumsuzluğu bile üstlenerek hareket eder. Olumsuz duygu ve düşüncelerin kaynağı olarak kendisini görmek ve bu yüzden yetersizlik duygusuna kapılmak toksik ilişki belirtileri arasındadır.
8 – Süregelen Mutsuzluk ve Keyifsizlik
Normal şartlarda sevilmek ve ilişkiden mutluluk hissetmek isteyen bireyin beklentileri hiçbir şekilde yerine getirilmeyecektir. Çünkü birey toksik ilişki belirtileri sebebiyle sürekli mutsuzluk içinde olur. Sık yaşanan kavgalar, kısıtlanmak ya da kendi içerisinde durumun farkında olup ilişkiyi sonlandıramamak temel sebepler arasındadır. Bireyin depresyon belirtileri bile göstermesi muhtemeldir.
9 – Farklı Görünme Zorundalığı
Her ne kadar ilişkiden hoşnut olmayan taraf olsa da içinde bulunduğu durumu başkalarına anlatmaktan çekinir. Bu ilişki içinde olduğu bireyin sosyal izolasyon yaratmasından farklıdır. Anlattığında eleştirileceğinin, hatalı olduğunun farkındadır. Bu yüzden farklı görünme zorundalığı ortaya çıkar. Kötü giden bir şeyler olsa bile iyi gittiği mesajını, mutlu olduğunu yansıtmak zorunda kalır.
10 – İstismar | Toksik İlişki Belirtileri
Toksik kadın belirtileri ya da erkek belirtileri fark etmeksizin sık görülen durumlardan birisi istismardır. İstismar fiziksel, cinsel ya da finansal anlamda olabilir. Her türlü istismar durumu ilişkide var olacaktır. Yüksek sesle bağırma, küfür etme ya da korkutma, şantaj durumları bunların başında yer alır.
Toksik İlişki Düzelir mi? Toksik İlişki Nasıl Düzeltilir?
İlişki dinamiğine, ilişki taraflarına göre toksik ilişki belirtileri ortadan kaldırılabilir. Ancak burada önemli olan tarafların gerçekten istekli olarak adım atmasıdır. Çift terapistlerine başvurmak ya da bireysel olarak sorunu çözmek adına psikolog başvurusunda bulunmak gerekir. Toksik ilişki bağımlılığı aşmak adına da bireysel bireysel yardım alabilir.
İlişkiyi sonlandırmadan önce tarafların bana ulaşarak yardım istediğini görmekteyim. Burada bireysel terapiler sayesinde toksik ilişkiye neden olan davranışların fark edilmesini sağlıyorum. Bireysel öngörü arttıkça kişi hatalı davranışlarının farkında olup daha iyisi nasıl olur sorusunun peşine düşebilmektedir.
Eğer siz de bu konuda kadın psikolog arayışındaysanız benimle iletişim kurun. Web sitem üzerinden gerekli iletişim kanallarına göz atabilirsiniz.
Toksik İlişki Belirtileri Hakkında Sık Sorulan Sorular
Klinik Psikolog Zeynep Aygün olarak toksik ilişki belirtileri kadar sık aldığım sorular ve yanıtları şu şekildedir:
A – Bir İnsanın Toksik Olduğunu Nasıl Anlarız?
İlişki esnasında bireyin toksik olup olmadığını anlamak için dışarıdan bir göz gibi bakmak gerekir. Kişi ilişki içerisinde durumun farkında olmaz. Bu yüzden toksik ilişki belirtileri için dışarıdan bakarak ilerlemek gerekir. Ayrıca yazının başında bahsedilen belirtilere bakılmalıdır.
B – Toxic İlişki Nasıl Bitirilir?
İlişkiyi bitirmenin en zor kısmı bağımlılıktan kaynaklanır. Toksik ilişki bağımlılığı atlatabilmek için bireysel psikolojik destek almak gerekir. Psikolojik destek sayesinde sürecin daha kolay atlatılabilmesi mümkündür.
C – Toksik İlişki Düzelebilir mi?
Tarafların istekli olması, toksik davranışlardan kurtulabilmesi için gerçekten adım atması gerekir. Karşılıklı adım atıldığında bir de uzman desteği alınırsa ilişkinin toparlanma olasılığı vardır. Fakat genellikle bu tarz ilişkilerin sonlandığı görülmektedir.
