Sosyal Anksiyete Nedir? Depresyon ile Sosyal Anksiyete Birleşirse Ne Olur?
Sosyal Anksiyete Nedir? Depresyon ile Sosyal Anksiyete Birleşirse Ne Olur?
Sosyal anksiyete nedir sorusunu birçok birey soruyor. Sosyal fobi veya sosyal kaygı bozukluğu olarak da adlandırılan sosyal anksiyete, birçok bireyin mustarip olduğu bir sorundur. Bireyin hayatını zorlaştıran, insanlarla iletişimini ve potansiyelini göstermeyi ciddi manada sınırlayan bu bozukluk, toplum içinde giderek yaygınlaşmaktadır. Peki sosyal anksiyete nedir? Depresyon ile sosyal anksiyete birleşirse ne olur?
Sosyal Anksiyete Nedir?
Sosyal anksiyete nedir? Sosyal anksiyete nedir sorusuna kısaca şu cevap verilebilir: Sosyal anksiyete, sosyal ortamlarda diğer insanlar tarafından yargılanma veya değerlendirilmeye dair yoğun bir korku yaşama durumudur. Sosyal fobisi olan bireyler, sosyal bir ortama girdiklerinde çok şiddetli ve yoğun bir korku yaşarlar. Etrafındaki insanların, kendisinin davranışlarını değerlendirdiğini ve yargıladığını düşünürler. Bu nedenle tanımadıkları insanlarla iletişime girmeye çekinirler.
Sosyal fobinin en temel bileşeni reddedilme, yargılanma ve aşağılanma korkusudur. Birey; diğer insanlar karşısında kendisini güçsüz hisseder. Diğer insanların onun her hareketini dikkatle inceleyeceğini, onu yargılayacağını düşünür. İletişime girdiği zaman reddedilmekten korktuğu için insanlarla iletişime girmekten çekinir. Anksiyete türleri arasında en sık görülenlerden biri olan sosyal anksiyete, çeşitli durumlarda ortaya çıkar.
- Yeni kişilerle tanışmak
- Büyük bir kalabalık önünde konuşma yapmak
- Halka açık bir yerde birilerinden yardım istemek
- Flört etmek
- Telefon görüşmesi yapmak ya da sipariş vermek
- Dışarda insanların önünde yemek yemek
- Bir röportaja dahil olmak
Sosyal Anksiyete Neden Olur?
Bireyin sosyal ortamlarda, insanların yanında korku ve kaygı yaşaması olarak bilinen sosyal fobi, ciddi bir bozukluktur. Sosyal fobisi olan bireyler; yeni biriyle tanışmaktan, topluluk içinde söz almaktan veya konuşma yapmaktan, parti gibi toplu bir ortama katılmaktan ve biriyle flört etmekten çekinirler. Sosyal fobi; bireyin insanlardan çekindiği ve reddedilme korkusu yaşadığı için, potansiyelini ortaya koyamamasına neden olabilir.
Birçok anksiyete gibi sosyal anksiyetenin gelişiminde de çocukluk travmaları, aile içindeki şiddet ve çatışmalar etkilidir. Birey çocukluk döneminde travmatik denecek düzeyde ağır bir reddedilme, aşağılanma veya yargılanmaya maruz kalmışsa yetişkinliğinde sosyal fobi gelişebilir. Hatta bu ağır sosyal fobi dahi olabilir. Çocukluğunda alay edilen, küçük düşürülen, zorbalığa uğrayan kişilerde sosyal fobi görülebilir.
- Kalıtsal özellikler
- Beyin yapısı
- Sosyal çevre
Sosyal Fobi Belirtileri | Sosyal Anksiyete Nedir?
Sosyal anksiyete nedir? Sosyal fobi belirtileri nedir? Bireyin kişiliğinde, çocukluk dönemindeki yaşantıların büyük önemi vardır. Benlik algısını oluştururken diğer insanların ona nasıl yaklaştığı, ona nasıl muamele yaptığı etkili olur. Kişilik, başka insanların varlığından bağımsız düşünülemez. Diğer insanların size olan davranışlarını, kendinize bakış açınızda referans alırsınız. Bu nedenle birey çocukluğunda değer görmediği, yeterince sevgi gösterilmeyen bir evde büyüdüyse kendisini sevmeyebilir.
Yahut aşırı korumacı ailelerde, her işin onun yerine yapıldığı evlerde büyüyen çocuklarda ‘’yetersizlik’’ algısı oluşabilir. Sonrasındaki okul yaşantısı, okulda öğretmen ve öğrencilerin tutumları da önemlidir. Sosyal fobisi olan birey, yeni biri ile tanışmaktan, yabancı biriyle iletişim kurmaktan yargılanacağı ve reddedileceği düşüncesiyle çekinir. Sosyal fobi belirtileri, sosyal anksiyete nedir sorusu için önemlidir:
- Sosyal ortamlarda kaygı hissine sahip olma
- Kalp çarpıntısı
- Titreme ve terleme
- Baş dönmesi
- Yüzde kızarma
- Konuşma anında kekeleme veya seste titreme
- Midenin ağrıması
- Sosyal bir etkileşim sonrasında zihinde o anı tekrar tekrar canlandırma
- Yabancılarla etkileşime girmekte veya konuşmakta yoğun korku yaşama
- İzlenme ve yargılanma hissinden dolayı başkaları izlerken bir şeyler yapmakta zorlanmak
- Ağız kuruluğu yaşamak
Sosyal Fobi Tedavisi
Anksiyetenin tedavisinde hem ilaç tedavisi hem de psikoterapi kullanılabilir. Tek başına ilaç tedavisi yerine, psikoterapiye ek olarak ilaç tedavisinin varlığı daha sağlıklıdır. Çünkü ilaç tedavisi sadece bireyin anksiyete ile mücadele edebilmesi için yatıştırıcı görev görür. Fakat psikoterapi; bireyde farkındalık ve değişim yaratır, bireyin duygu, düşünce ve davranışlarını yapılandırmasını sağlar. Psikoterapi online terapi veya yüz yüze terapi yöntemiyle gerçekleştirilebilir.
Sosyal fobinin tedavisinde, bireyin bilişleri ve inançları ve bunlara bağlı olarak ortaya çıkan duygu ve davranışları incelenir. Bu düşünce ve inançların gerçekliğinin test edilmesi ve yerine daha gerçekçi düşünceler konulması bilişsel davranışçı psikolog ve psikiyatristlerin kaygı temelli vakalarda sıkça kullandığı bir yöntemdir. Yine maruz kalma terapisi de kaygı temelli problemlerde etkili bir yöntemdir. Sosyal becerileri edinmek, sosyal beceriler üzerine pratik yapmak ve kaygıyı yönetmeyi öğrenmek sosyal fobi tedavisinde kullanılır.
Sosyal anksiyete nasıl geçer? Sosyal fobinin tedavisinde; ilaç tedavisi, sosyal beceri eğitimi, kaygı yönetimi ve bilişsel davranışçı terapi kullanılır. Sosyal fobi tedavi edilmezse ne olur? Tedavi edilmezse ağır sosyal fobiye dönüşebilir.
Sosyal Anksiyete Nasıl Geçer?
Sosyal anksiyete nedir sorusu kadar sosyal fobi egzersizleri de bireyler tarafından merak edilmektedir. Sosyal fobinin ilerlememesi için birey bazı şeyler yapabilir. Özellikle sosyal becerileri edinmek, bireyin pratik yapması işe yarayabilir. Sosyal fobinin önlenmesi ve ilerlememesi için birey şu yöntemlere başvurabilir:
| Sosyal Fobiyle Baş Etmede Kullanılabilecek Yöntemler | Açıklaması |
| Yardım Alın | Sosyal fobi, kaygı temelli bir problemdir. Dolayısıyla zihinsel bir sağlık sorunudur. Bu nedenle profesyonel yardım almak gerekir. |
| Günlük Tutun | Gün içerisinde yaşadıklarınızın kaydını tutmak ve duygu ve düşüncelerinizi yazmak, ruh sağlığınızı neyin etkilediğini ve sosyal fobinize neyin neden olduğunu anlamanıza yardımcı olur. |
| Önceliklerini Belirleyin | Önceliklerinizi belirlemek, zaman yönetimini doğru yapmanızı ve enerjinizi doğru kullanmanızı sağlar. Bu da sosyal kaygınızı azaltabilir. |
Depresyon ile Sosyal Anksiyete Birleşirse Ne Olur? Depresyon ile Sosyal Anksiyete İlişkisi
Sosyal fobi ile depresyon arasında; ortaya çıkış nedenleri ve belirtileri açısından benzerlik vardır. Sosyal fobisi olan bir bireyle depresyonda olan bir birey benzer belirtiler göstermektedir. Sosyal fobi, depresyonun bir sonucu ya da belirtisi olarak da ortaya çıkabilir. Sosyal fobisi olan bir birey, içinde bulunduğu durumdan ötürü zamanla depresif bir hale de bürünebilir. Nitekim kaygı ve depresyon birbirine yakın seyreden iki bozukluktur.
Sosyal anksiyete nedir sorusuyla depresyon nedir sorusunun cevapları bambaşka olsa da bu iki bozukluk birbirini tetikleyebilmektedir. Sosyal fobisi olan bir birey, içinde bulunduğu durumdan dolayı depresyona girebilir. Bu durum o kişi için işleri daha da zorlaştıracaktır. Depresyonda olan biri de düşük benlik algısı ve değersizlik duygusuyla kendi içine döndüğünden dolayı sosyal fobi geliştirebilir.
Sık Sorulan Sorular
Sosyal anksiyete nedir? Sosyal anksiyete nedir sorusu sıkça soruluyor. Klinik Psikolog Zeynep Akgün olarak sizler için cevaplandırayım. Sosyal anksiyete nedir konusuyla alakalı diğer merak edilenler şu şekilde:
Sosyal Anksiyetesi Olan Biri Nasıl Davranır?
Sosyal fobisi olan birey, yeni biri ile tanışmaktan, yabancı biriyle iletişim kurmaktan yargılanacağı ve reddedileceği düşüncesiyle çekinir. Sosyal fobi belirtileri, sosyal anksiyete nedir sorusu için önemlidir. Sosyal fobisi olan biri şu davranışları sergiler:
- Sosyal ortamlarda kaygı hissine sahip olma
- Kalp çarpıntısı
- Titreme ve terleme
- Baş dönmesi
- Yüzde kızarma
- Konuşma anında kekeleme veya seste titreme
- Midenin ağrıması
- Sosyal bir etkileşim sonrasında zihinde o anı tekrar tekrar canlandırma
- Yabancılarla etkileşime girmekte veya konuşmakta yoğun korku yaşama
- İzlenme ve yargılanma hissinden dolayı başkaları izlerken bir şeyler yapmakta zorlanmak
- Ağız kuruluğu yaşamak
Sosyal Anksiyete Geçici mi?
Sosyal fobi nadiren kendiliğinden kaybolur. Bu sorun, birey sosyal ortamlara girmekten korktukça ve bunu kırmadıkça daha da pekişebilir. Sosyal fobi, profesyonel yardım alınması gereken bir durumdur.
Sosyal Anksiyeteye Ne İyi Gelir?
Sosyal fobinin tedavisinde; ilaç tedavisi, sosyal beceri eğitimi, kaygı yönetimi ve bilişsel davranışçı terapi kullanılır. Psikoterapi online seans veya yüz yüze seans ile yapılabilir.
Sosyal Anksiyeteyi Ne Tetikler?
Sosyal fobiyi diğer insanların, toplu ortamların, karşı cinsin varlığı tetikler. Bu durumlar bireyin reddedileceğinden ve yargılanacağından korkmasına neden olabilir.
